Hoạ sĩ Ngô Mạnh Lân – Tiểu Sử Cuộc Đời, Sự Nghiệp & Tác Phẩm
NSND kiêm Hoạ sĩ Ngô Mạnh Lân được xem như một họa sĩ và người thầy đáng kính trong lĩnh vực hoạt hình Việt Nam. Ông là bạn đồng hành của NSND Ngọc Lan, người thủ vai bà nội của Tuệ Nhi trong bộ phim “11 tháng 5 ngày”.
Contents
Ngô Mạnh Lân – Hoạ Sĩ Đáng Kính Của Ngành Hoạt Hình Việt Nam
Ngô Mạnh Lân sinh ngày 9 tháng 11 năm 1934 tại Thanh Trì, Hà Nội, và qua đời vào ngày 15 tháng 9 năm 2021 tại Hà Nội, khi ấy ông đã 87 tuổi. An táng của ông diễn ra tại Nghĩa trang Lạc Hồng Viên, tỉnh Hòa Bình.
Thuở nhỏ, trong những buổi trưa nằm chõng tre ở hiên nhà, ông thường ngắm mây trời và tưởng tượng ra hình ảnh của các con vật, sau đó tái hiện chúng trong các bức tranh.
Ông thi vào Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương và trở thành học trò của Tô Ngọc Vân. Họa sĩ Trần Văn Cẩn từng nhận xét về nghệ thuật của ông: “Nghệ thuật của Ngô Mạnh Lân rất trong sáng, khoáng hoạt mà chừng mực, biểu lộ cái nhìn lạc quan, dí dỏm, thoáng trào lộng nhưng không lộ liễu với bảng màu phong phú và giàu sắc nhị cùng tạo hình thông tuệ, vững vàng”.
Từ tài năng vẽ, ông được chọn để đi học ngành Họa sĩ và Đạo diễn phim hoạt hình tại Nga, mở đầu cho sự nghiệp gắn bó với hoạt hình.
Năm 1960, ông trở về Việt Nam và sản xuất bộ phim đầu tay “Một Ước Mơ” (phim hoạt hình đen trắng).
Trong giai đoạn đó, ngành sản xuất hoạt hình còn non trẻ và gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, với sự cố gắng không ngừng, ông và đội ngũ đã hoàn thành bộ phim sau ba năm, nhận được sự đánh giá cao từ cả nội dung lẫn kỹ thuật. Ông thường nhấn mạnh rằng, phản hồi tích cực từ phía trẻ em là phần thưởng lớn nhất cho công việc của mình.
Ông luôn tin rằng người làm phim hoạt hình cần phải giữ vững tinh thần trẻ trung và sáng tạo. Trong sự nghiệp của mình, ông đã sản xuất 17 phim với nhiều thể loại khác nhau, từ vẽ tay, cắt giấy đến búp bê, và nhận được nhiều giải thưởng lớn cả trong và ngoài nước.
Ngoài ra, ông còn thực hiện nhiều công việc minh họa và đồ họa cho các tác phẩm thiếu nhi nổi tiếng như “Dế Mèn Phiêu Lưu Ký”, “Cái Tết Của Mèo Con”, “Đám Cưới Chuột”, và nhiều tác phẩm khác. Đến cuối đời, ông vẫn dành thời gian để vẽ và sáng tác cho trẻ em, và luôn khẳng định rằng mình yêu thích sự trong sáng và hồn nhiên của tuổi thơ.
NSND, Đạo diễn, Họa sĩ Ngô Mạnh Lân Trọn Đời Cống Hiến Nghệ Thuật
Ngô Mạnh Lân bắt đầu sự nghiệp mỹ thuật từ rất sớm. Năm 1950, khi mới 16 tuổi, ông tham gia khóa học đầu tiên tại Trường Mỹ thuật Việt Nam ở chiến khu Việt Bắc do họa sĩ Tô Ngọc Vân phụ trách. Sau khi tốt nghiệp, ông gia nhập quân đội và tham gia các chiến dịch kháng chiến, trong đó có chiến dịch Điện Biên Phủ, và đã có nhiều tác phẩm ký họa đáng chú ý.
Sau khi hoà bình được thiết lập, vào năm 1956, ông được gửi đi học khoa Đạo diễn hoạt hình tại Đại học Quốc gia Điện ảnh Liên Xô. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1962, ông trở về nước và làm việc tại Xưởng phim Hoạt họa búp bê Việt Nam, sau này là Hãng phim hoạt hình Việt Nam. Năm 1963, ông sản xuất bộ phim hoạt hình đầu tiên của mình mang tên “Một Ước Mơ”. Các tác phẩm tiếp theo của ông như “Dế Mèn Phiêu Lưu Ký”, “Chuyện Ông Gióng”, “Trê Cóc”, “Con Sáo Biết Nói”, “Những Chiếc Áo Ấm”, “Thạch Sanh”, “Rừng Hoa”, “Bộ Đồ Nghề Nổi Giận”, “Bước Ngoặt”, “Phép Lạ Hồi Sinh” đều nhận được sự đánh giá cao và giành nhiều giải thưởng lớn cả trong và ngoài nước.
Ngoài công việc làm đạo diễn, ông cũng là một họa sĩ, là thành viên của Hội Mỹ Thuật Việt Nam từ năm 1982. Ông đã thực hiện nhiều loại hình nghệ thuật như ký hoạ, tranh sơn dầu, hoạt hình, tranh cổ động, bìa tem, bìa sách và truyện tranh. Ông còn là tác giả của cuốn sách “Phim Hoạt Hình Việt Nam” được xuất bản vào năm 1977 và một số cuốn sách khác về nghệ thuật hoạt hình vào năm 1999.
Ông đã nhận được nhiều giải thưởng về mỹ thuật và văn hóa, bao gồm 6 giải thưởng về mỹ thuật, 3 giải Bông Sen Vàng và 4 giải Bông Sen Bạc, cùng nhiều giải thưởng khác từ các kỳ Liên hoan phim Việt Nam và các sự kiện quốc tế.
Chức Danh Chính Thức
Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam
Phó Tiến sĩ Nghệ thuật năm 1984 tại Nga.
Học hàm Phó Giáo sư 1991
Nghệ sĩ nhân dân năm 1997.
Giải Thưởng Của Hoạ Sĩ Ngô Mạnh Lân
Phim hoạt hình đoạt giải thưởng
Mèo con: Giải thưởng Bồ nông bạc; Bằng khen; Bông sen vàng
Con sáo biết nói: Giải thưởng Bông sen vàng
Những chiếc áo ấm: Giải thưởng Bông sen bạc
Chuyện ông Gióng: Giải thưởng Bồ câu vàng; Bông sen vàng
Lời đáng yêu nhất: Nhận Bằng khen
Rừng hoa: Giải thưởng Bông sen bạc
Thạch Sanh: Giải thưởng Nhận Bằng khen
Bộ đồ nghề nổi giận: Nhận Bằng khen
Tham gia vào các lễ trao giải:
1966 Liên hoan phim hoạt hình quốc tế I tại Mamaia
1967 Liên hoan phim quốc tế Frankfurt
1970 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 1
1971 Liên hoan phim tài liệu và hoạt hình quốc tế Leipzig
1973 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 2
1975 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 3
1977 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4
1980 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 5
2007 Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật đợt II
2008 Một trong 11 nghệ sĩ điện ảnh được tôn vinh trong lễ kỷ niệm 55 năm thành lập ngành Điện ảnh Cách mạng Việt Nam
Các Công Trình Tác Phẩm Nổi Bật
Phim Hoạt Hình
1963 – Một ước mơ
1965 – Mèo con
1967 – Con sáo biết nói
1968 – Những chiếc áo ấm
1970 – Chuyện ông Gióng
1972 – Lời đáng yêu nhất
1973 – Rồng lửa Thăng Long
1974 – Rừng hoa
1976 – Bàn tay khổng lồ; Thạch Sanh
1978 – Bộ đồ nghề nổi giận
1982 – Bước ngoặt
1993 – Trê Cóc
1994 – Phép lạ hồi sinh
Tranh
Ký hoạ
Bộ đội
Nữ dân quân
Mặt trận Điện Biên Phủ
Chuẩn bị đánh đồn A1
Quân và dân Nam Định đắp đê chống lụt
Tranh sơn dầu
Ngày tiếp quản
Chiến sĩ Điện Biên
Nữ dân quân ngoại thành
Bà lão nông thôn Nga
Chiều vàng
Bên bìa rừng (1957)
Cảnh làng Tarutxa (1957)
Nắng cuối hè (1959)
Nhà thờ Sain Isaac (1959)
Truyện Tranh
Dế mèn phiêu lưu ký – Lời Tô Hoài
Truyện trê cóc – Lời Tô Hoài
Tú Uyên
Cây tre trăm đốt – Lời Thảo Hương
